De (1) achter de titel van mijn vorige blogpost verraadde het al: buiten de wijn waren er nog meer verrassingen voor mij in Halkidiki.

Zo reden we op onze eerste dag naar de zee, vanuit Arnea naar Stratoni
(Klik op de kaart om hem te vergroten, of bekijk de route op google maps.)

Niet gehinderd door veel voorkennis, kwamen we zo voorbij de geboorteplaats van Artistoteles. Daar een soort wetenschapspark bouwen vond ik wel wat raar, eerlijk gezegd, maar gelukkig niet zo raar als de omschrijving ‘pretpark’ die ik ergens las mij deed vermoeden. Geen Artistoteles achtbaan, oef!
Verder kwamen we voorbij veel, heel heel heel héél erg veel bomen (het leken wel de Ardennen ipv Griekenland); en kwamen we uit bij… euhm…

wàt is dat daar vanachter tegen die berg aan?
Even inzoomen… dit mensen, is een… mijn.
Yep, een mijn, aan het strand.

Ik erger me wel eens als mensen uit de kunstwereld mijn werken met steenkool “provinciaal” vinden, omdat die mensen niet verder kijken dan hun Vlaamse neus lang is. Niet ver over onze landsgrenzen, in Duitsland, en in Engeland, wordt vandaag de dag nog steeds steenkool ontgonnen. WIE heeft het enkel over Limburg, in het verleden? Ik? Deuheu.
Maar in Griekenland leerde ik zelf dat ik bij het woord “mijn” ook wel eens spontaan aan iets anders dan steenkool mag denken. En dat ik bij ontginning ook wel wat verder terug in de tijd mag dan bijvoorbeeld stoomtreinen… . De groei van het oude Griekenland werd deels mogelijk gemaakt door de ontginning van goud en zilver, en de streek waar wij verbleven blijkt al van in de Byzantijnse tijd het mijncentrum van die regio te zijn.

In verschillende dorpen hingen spandoeken boven de weg die ik (ondanks jaren avondles Nieuw Grieks) maar deels verstond: “Nee tegen werkloosheid, ja tegen METTALEIA”. Dat laatste woord verstond ik dus niet, maar we gokten dat het iets met metaal te maken had. (Alle woorden komen van het Grieks, mocht je dat nog niet weten heb je geen Griekse les gevolgd, én de film My Big Fat Greek Wedding allicht nog nooit gezien ;-)) Heel ver zaten er we er niet langs. METALLEIA blijkt het Griekse woord voor mijnen te zijn. De mijn van Stratoni, die van de strandfoto, blijkt een zilver-lood-zink mijn te zijn. Yep, metalen.

Wat ik niet besefte, is dat ik vlakbij het gebied zat dat al jaren voor hevige disputen zorgt. Eerlijk, ik was het een beetje vergeten, omdat ik er mij niet in verdiept had, ik had er enkel ‘iets’ over gehoord.
Het Canadese bedrijf Eldorado Gold wil een eeuwenoud bos rooien in Skouries, en daar een open goud- en kopermijn uitbaten voor 7 jaar, om nadien nog 20 jaar ondergronds te gaan ontginnen. Maar die ontginning  is heel erg vervuilend voor het milieu (er komt oa arsenicum en asbest vrij), en Skouries ligt in de Skouries-Kasteli-Kakkavos bergen, een gebied dat voor het drinkwater van heel de regio zorgt. In december vorig jaar zijn er al 40 schapen gestorven door vervuild water als gevolg van de ontginning. Syriza beloofde voor de verkiezingen de mijn te stoppen en trok door de vorige regering ontleende vergunningen weer in, er zijn verschillende rechtszaken geweest en nog lopende, en sinds begin dit jaar heeft Eldorado Gold de werkzaamheden opgeschort. Al heeft het ondertussen wat slagen gewonnen, blijkt Syriza wat te plooien, en mag het terug verder werken sinds mei.
(bronnen: wikipedia: Skouries mine – greekreporter.com en daarbuiten change.org: petitie om Eldorado te stoppen en sos halkidiki , deze laatste 2 zijn geen onpartijdige bronnen nee ;))

Voor degene die nu denken: “Ja maar, goud brengt veel op, Griekenland kan dat geld toch goed gebruiken, laat ze toch doen!?” 2 antwoorden:
1) Onze planeet is meer waard dan al het geld dat zijn ondergrond kan opbrengen, en het wordt heel hoog tijd (enfin, het is al te laat eigenlijk) dat iedereen dat beseft. Je weet dat je met alle geld van de wereld je eigen gezondheid niet kan kopen. Die van de planeet ook niet.
Na 27 jaar is die mijn daar weer weg, maar op die 27 jaar tijd is de omgeving vervuild, zijn de eeuwenoude bomen weg, is het drinkwater aangetast en het toerisme teruggezakt wegens vervuilde omgeving. Voor amper 27 jaar opbrengst zo’n onherstelbare schade toebrengen aan milieu en mens is ronduit crimineel, en doet me denken aan de ontginningsideëen van schaliegas in de Limburgse ondergrond. Dat laatste enkel over mijn lijk.
2) Welke opbrengst? Niet die van het goud, noch van de taksen op dat goud, dat komt niet in Griekse handen terecht, maar verdwijnt via Nederlandse mailboxen. Je komt hier meer over te weten op de website van SOMO:  “Hoe het Canadese mijnbouwbedrijf Eldorado Gold het milieu in Griekenland aantast en belasting ontwijkt via Nederland”.

En nu ik toch over de financiën van Griekenland bezig ben: ook gelezen onlangs dat het IMF zijn excusus heeft aangeboden aan Griekenland, dat het fout was om het land en zijn inwoners te laten opdraaien voor de fouten en tekorten van de banken? Niet dat de gewone Griek hierdoor nu ineens zijn rekeningen gaat kunnen betalen :-(.

Oeps, en nu ben ik hier verder op ingegaan dan eerst mijn bedoeling was.  Stokpaardjes enzo ;-). Dat betekent dat er nog afleveringen over Halkidiki gaan moeten volgen, want ik was nog làng niet uitverteld :).